Historia nie okazała się łaskawa dla Kostrzyna. Miasto liczące blisko tysiąc lat swoich dziejów pozbawione zostało niemal całkowicie pamiątek przeszłości. Stare Miasto ze swoim zamkiem, ratuszem, kościołem parafialnym i rynkiem posiadało niepowtarzalny urok. Wojna spowodowała, że Starówka zamarła na bez mała 50 lat. Wraz z resztkami szesnastowiecznej twierdzy stała się jedyną w swoim rodzaju atrakcją.
Twierdza była arcydziełem sztuki fortyfikacyjnej. Do dziś przetrwały mury obronne, Brama Berlińska, Brama Chyżańska, dwa raweliny, trzy bastiony, fosy wewnętrzne oraz ruiny budynków, w tym zamku i kościoła. Dobrze zachował się też układ ulic i fundamentów budynków.
Jeszcze nie tak dawno miejsce po dawnej Starówce mogło budzić jedynie tęsknotę za tym, co przestało istnieć. Prawie cały teren Starego Miasta pokrywała roślinność. Dziś projektowana rekonstrukcja nabiera realnych kształtów. Spod hałd ziemi wyłoniły się ruiny starych kamienic i uliczek. Jest to ulubione miejsce i największa atrakcja dla przyjeżdżających do Kostrzyna turystów, grup młodzieży oraz byłych mieszkańców Kostrzyna z Niemiec, którzy spacerując po odgruzowanych uliczkach przypominają sobie swoje dzieciństwo i młodość.
23 kwietnia 1994 roku burmistrzowie bliźniaczych miast-twierdz: Kostrzyna, Peitz i Spandau zainaugurowali symbolicznym pchnięciem szpadla prace na Starym Mieście, odgruzowanie Starówki i renowację pozostałości kostrzyńskich fortyfikacji. Efekty tej pracy widać po bastionie Filip, którego wnętrza udostępniono zwiedzającym i w którego wnętrzu odbyło się już wiele imprez kulturalnych.
17 września 2000r. przedstawiciele 17 miast-twierdz z Polski, Niemiec i Rosji podpisali porozumienie o współpracy. W roku 2000, w związku z obchodami 700 jubileuszu nadania praw miejskich Kostrzynowi, po raz pierwszy zorganizowane zostały na Starym Mieście Dni Twierdzy Kostrzyn. Sceneria kazamatów i tego miejsca, gdzie "mówią kamienie", tworzy klimat, którego śladów nie sposób odnaleźć w pomieszczeniach domów kultury, czy amfiteatrach. To spotkanie z przeszłością, to impreza jedyna w swoim rodzaju, to szansa dla naszej Starówki - "Kostrzyńskich Pompei". Zapraszamy na Dni Twierdzy Kostrzyn!
Historia kostrzyńskiej Starówki
Najważniejsze daty w historii miasta:
1232 - pierwsza udokumentowana wzmianka
ok. 1300 - uzyskanie praw miejskich
1535-1571 - Kostrzyn stolicą Nowej Marchii
1730-1732 - uwięzienie w twierdzy księcia Fryderyka
1806-1814 - miasto w rękach armii Napoleona
1945 - zniszczenie miasta w 95%
23.04.1994 burmistrzowie bliźniaczych miast-twierdz Kostrzyna, Peitz i Spandau zainaugurowali symbolicznym pchnięciem szpadla prace na Starym Mieście, odgruzowanie Starówki i renowację pozostałości kostrzyńskich fortyfikacji. Efekty tej pracy widać po bastionie Filip, którego wnętrza udostępniane są stopniowo zwiedzającym i w którego wnętrzu odbyło się już kilkanaście imprez kulturalnych.
W roku 2000, w związku z obchodami 700 jubileuszu nadania praw miejskich Kostrzynowi, po raz pierwszy zorganizowane zostały na Starym Mieście Dni Twierdzy Kostrzyn, które na stałe weszły do kalendarza imprez w naszym mieście.
Pozostałości kostrzyńskiej twierdzy, budowanej w latach 1537-1568 są najciekawszą atrakcją turystyczną miasta. Twierdza Kostrzyn powstała na wzór fortec włoskich. Jej budowę ukończono ostatecznie w XVII w. Składała się z sześciu bastionów: Królowa, Książę i Księżniczka oraz Król, Filip i Brandenburgia. Trzy pierwsze zostały wysadzone i rozebrane jeszcze przed II Wojną Światową. Bastiony, spięte murami, otoczone były fosą. Dodatkowo w skład twierdzy wchodziły raweliny: August-Wilhelm, Krystian-Ludwik i Albrecht. Do dziś przetrwał tylko jeden - August-Wilhelm.
Do miasta można było wjechać przez trzy bramy: Berlińską, Chyżańską i Sarbinowską (rozebrana). Ponadto twierdza otoczona była kordonem fortów oddalonych znacznie od samej twierdzy (m.in. Fort Gorgast, Fort Sarbinowski, Nowe Dzieło).
